Trước khi học cái Giới bổn thì hôm nay Thầy nhắc lại. Vì có một
thầy đến xin Thầy ghi lại cái bảng tóm tắt cho cái sự tu tập mình ở cái lúc
ban đầu. Nhân cái dịp thì Thầy ghi rồi Thầy cũng ghi lại ở trong băng để
cho nó không có quên.
Quý thầy nhớ kỹ:
Người mới tu tập phải sống ba hạnh, nghĩa là mới vào tu tập thì
phải sống đúng ba cái hạnh: Một là Ăn, hai là Ngủ, ba là Độc Cư sống trầm lặng.
Kế đến phải lập ba cái đức: Một là Nhẫn Nhục, hai là Tùy Thuận, ba là Bằng
Lòng. Hằng ngày thì quán xét thân tâm, xa lìa các ác pháp, tăng trưởng các pháp
lành. Cái người mới tu thì chúng ta phải thường xuyên học Thập Thiện, biết Thập
Ác để mà chúng ta xa lìa các pháp ác mà tăng trưởng các pháp lành. Kế đến thì
chúng ta hãy dứt bỏ các thói quen, tật xấu Tứ đổ tường như rượu, chè, bài, bạc
hay hút sách... Tất cả những cái tật xấu đó, hay hoặc là cái tâm mà hay thích
dâm dục thì phải từ bỏ tất cả các tật xấu đó hết thì mới có thể đi vào con
đường của Đạo Phật mới được.
Kế đến thì tu tập các loại định:
- Một là Định Sáng Suốt - giữ tâm thanh thản, tâm vô sự. Đó là cái
thứ nhất mà cái người mới tu nên tu tập cái Định Sáng Suốt giữ tâm thanh thản,
tâm vô sự.
- Cái thứ hai là Chánh Niệm Tỉnh Giác Định, tu tập cái Định Chánh
Niệm Tỉnh Thức á, đó là cái thứ hai, nhưng mà phải đi kinh hành, tức là nương
vào cái đi kinh hành mà tu tập.
- Cái thứ ba đó, Chánh Niệm Tỉnh Giác ở trên bốn Tâm Vô Lượng,
phải thực hiện ở trên cái bốn Tâm Vô Lượng: Từ, Bi, Hỷ, Xả. Mà tu tập
cái Chánh Niệm Tỉnh Giác ở trên bốn cái Tâm Vô Lượng đó. Nghĩa là hàng ngày
chúng ta, lúc nào chúng ta cũng phải tập Tỉnh Giác ở trên bốn Tâm Vô Lượng Từ
Bi Hỷ Xả của chúng ta.
- Bốn, Chánh Niệm Tỉnh Giác trong hơi thở, quý thầy chắc biết Chánh
Niệm Tỉnh Giác ở trong hơi thở chứ gì? Tức là lấy cái hơi thở bình thường,
không được thở dài thở ngắn mà phải dụng cái hơi thở bình thường đó, rồi cái
sức Tỉnh Thức của chúng ta ở trên hơi thở, cái niệm của hơi thở: Hơi thở vô tôi
biết vô, mà hơi thở ra tôi biết ra đó. Đó là cái Chánh Niệm Tỉnh Giác ở trên
cái hơi thở.
- Năm, Chánh Niệm Tình Giác ở trong mọi công việc làm. Chúng ta
làm cái gì thì chúng ta phải ý tứ ở trong công việc đó. Thường thường thì chúng
ta phải nhắc cái tâm của mình trên cái pháp hướng, nhắc cái việc làm mình đang
làm đó để cho cái nó tâm nhớ cái việc làm đó mà nó không có quên, không có sinh
ra cái vọng tưởng, hoặc là vô ký.
- Sáu, Chánh Niệm Tỉnh Giác trong ăn cơm. Trong khi mà đang ăn cơm
á, chúng ta cũng phải tập Chánh Niệm Tỉnh Giác ở trong khi đang ăn cơm chứ
không phải là tỉnh giác ở trong các hành động khác rồi ăn cơm ngồi đó ăn cứ lo
ăn mà không có Tỉnh Giác là sai, hoặc là ngồi đó đi tìm món ngon, món ăn dở thì
sai. Mà phải tỉnh giác từng cái món ăn mà chúng ta bỏ từng ở trong miệng, khi
nhai, khi nuốt đều là phải tỉnh giác hết. Đó là tỉnh giác trong khi ăn cơm.
- Bảy, Chánh Niệm Tỉnh Giác ở trong giấc ngủ. Chúng ta cũng phải
tập tỉnh giác ở trong giấc ngủ như vừa rồi Thầy dạy, ngủ mà không mộng mị đó là
tỉnh giác ở trong giấc ngủ đó.
- Tám là Chánh Niệm Tỉnh Giác đối với các pháp. Đối với các pháp
như người ta mắng, người ta chửi mình hoặc là các cái pháp đến làm cho tâm
chúng ta ham muốn, lôi cuốn tâm chúng ta đi vào cái chỗ mà say mê đó, thì chúng
ta phải tỉnh giác các pháp để chúng ta ngăn chặn cái tâm ham muốn của chúng ta,
để chúng ta tránh được sự tham ưu đau khổ của cuộc đời. Vì các pháp nó sẽ đem
đến cho chúng ta nhiều sự đau khổ cho nên chúng ta cũng phải tập Chánh Niệm
Tỉnh Giác ờ trên các pháp.
- Chín, Chánh Niệm Tỉnh Giác khi tiếp chuyện. Nghĩa là khi mà nói
chuyện với ai thì chúng ta nên Chánh Niệm Tỉnh Giác khi tiếp chuyện. Người đó
nói đúng, nói sai chúng ta cũng phải Tỉnh Giác chứ không phải là nghe người ta
nói có lý rồi chấp nhận rồi thành ra cái kiến chấp, thành ra cái tà kiến mất
đi. Cho nên chúng ta không còn thấy cái đúng cái sai nữa. Cho nên khi mà tiếp
chuyện á, thì cũng ta cũng phải Tỉnh Giác ở trong khi tiếp chuyện với người
khác.
- Mười, Chánh Niệm Tỉnh Giác khi tu tất cả các loại định. Nghĩa là
chúng ta tu cái gì chúng ta cũng phải tập Chánh Niệm Tỉnh Giác ở trên cái hành
động đang tu. Chứ không phải là nó tôi tu cái đó rồi tôi chỉ biết cái đó thôi,
chẳng phải. Chúng ta phải Tỉnh Giác, coi cái sự tu đó nó có xảy ra cái gì. Thí
dụ như bây giờ mình đang dùng cái hơi thở, mình hướng để mình tịnh chỉ Tầm Tứ
để mình nhập Nhị Thiền, mà bây giờ cái hơi thở đó nó sẽ đứng đó mà nó mà nó
không chậm nữa hay hoặc là nó không nhẹ nữa thì mình phải Tỉnh Giác ở trong
những cái đó để cho mình thiện xảo, mình vận dụng như thế nào hoặc là mình
hướng tâm như thế nào để cho nó đi sâu hơn hoặc là nó phải đi ra như thế nào.
Đó là Chánh Niệm Tỉnh Giác ở trong khi tu các loại pháp như Định
Vô Lậu, Định Sáng Suốt, hoặc là cái Định Hiện Tại An Lạc Trú - nhập từ Sơ Thiền
đến Tứ Thiền - chúng ta đều phải Tỉnh Giác hết.
Đó là cái Chánh Niệm Tỉnh Giác Định là cái vấn đề rất là quan
trọng mà người tu, mới tu thì phải tu tập cái này rất nhiều.
Kế đến chúng ta tu tập cái Định Vô Lậu:
- Cái Định Vô Lậu, thứ nhất, đặt niệm thân trước mặt, quán vô
thường, khổ, vô ngã, bất tịnh. Lấy cái thân của chúng ta đặt rồi chúng ta xem
xét, quán xét từ đầu đến chân, từ chân đến đầu coi nó bất tịnh như thế nào, coi
nó vô thường như thế nào, coi nó khổ như thế nào, coi nó vô ngã như thế nào, để
cho nó thấu suốt, nó chứng được cái lý vô thường, khổ, không, vô ngã của nó, và
bất tịnh.
- Hai, đặt niệm thực phẩm ăn trước mặt, quán bất tịnh. Hằng ngày
chúng ta vì cái ăn mà chúng ta có sự tham đắm ở trong đó, do đó chúng ta hãy
đặt cái niệm thực phẩm trước mặt của chúng ta mà quán xét. Chừng nào mà thấu
cái lý chúng ta thấy thực phẩm bất tịnh, chúng ta không còn thích ăn nó nữa, ăn
để sống như một cái liều thuốc thì chừng đó chúng ta không có tu nữa. Nhưng mà
bây giờ chúng ta còn thấy thèm, thấy muốn ăn cái ngon, cái dở, thì lúc bấy giờ
đó chúng ta phải cần đặt niệm để mà quán triệt, để mà xả cái lậu hoặc vì cái
ăn.
- Ba, đặt niệm sắc dục trước mắt, quán bất tịnh, quán rắn độc,
quán khổ. Tức là chúng ta sẽ đặt cái niệm sắc dục trước mặt của chúng ta để chúng
ta quán nó bất tịnh, quán rắn độc, quán khổ. Chừng nào nó thấm cái lý, nó làm
cho cái thân chúng ta không tràn tinh, không xuất tinh, không mộng mị nữa thì
đó là chúng ta đã đạt cái quán vô lậu của sắc dục.
- Bốn, đặt niệm danh trước mặt, quán vô thường, khổ, nguy hại, như
cọp dữ. Chúng ta thấy cái danh, coi vậy chứ nó cũng rất khó vì nghe người ta
khen là mình mừng, nghe người ta chê là mình buồn. Đó là cái danh chứ chưa nói
là cái sự mà chúng ta làm ông này bà kia hoặc là đỗ cấp bằng này, cấp bằng kia,
nó đều làm cho chúng ta có cái chạy theo của cái danh. Cho nên, do đó mà chúng
ta đặt cái niệm danh trước mặt để chúng ta quán, thấy nó vô thường, nó đem đến
sự khổ, nó nguy hại cho đời sống chúng ta, nó giống như là cọp dữ. Đó thì chúng
ta phải đặt cái niệm đó để quán xét cho thấu suốt để cái danh nó được xả đi, nó
không còn được ở trong tâm chúng ta nữa.
- Năm, đặt niệm lợi trước mặt, quán vô thường, khổ, nguy hại như
thuốc độc, như rắn độc. Chúng ta phải đặt cái niệm lợi như tiền bạc, châu báu,
hoặc là nhà cửa, xe cộ, chùa chiền, tháp to, tháp lớn gì đó, tất cả mọi cái
chúng ta đặt rồi chúng ta quán xét để chúng ta thấy nó là như thuốc độc, nó có
thể giết chúng ta hồi nào cũng có thể được. Nó như rắn độc, nó có thể cắn chúng
ta hồi nào cũng được.
- Sáu, đặt niệm hôn trầm, thùy miên, quán tối tăm u mê, ngu muội,
lười biếng, hèn nhát. Chúng ta phải đặt cái niệm hôn trầm vì hầu hết là Thầy
thấy cái vần đề mà hôn trầm thùy miên rất là khó. Phải đặt cái niệm đó, rồi
quán xét, rồi tu tập cái Chánh Niệm Tình Thức. Trong khi ngủ phải tỉnh thức, do
đó nó mới phá được cái hôn trầm thùy miên, chứ không khéo thì cái bệnh hôn trầm
thùy miên là bệnh si này rất là nguy hiểm, nó làm chúng ta không có cái tri
kiến, không có cái tri kiến giải thoát được.
- Bảy, đặt niệm tham trước mặt, quán khổ, nguy hiểm, tai hại,
nghèo khổ, bần cùng. Cái niệm tham của chúng ta thì chúng ta đặt nó trước mặt
để chúng ta quán xét, quán cái tham coi từ đâu đến, nó do đâu mà có mà làm
chúng ta khổ suốt cả đời chúng ta. Rồi từ cái tham đó, nó hễ có cái này rồi nó
đòi hỏi tới cái khác, nó tham tới cái khác. Một đồng nó muốn mười đồng, mười
đồng nó muốn trăm đồng đó. Thì cái tham nó cứ từng bước nó lên, nó leo thang
lên chứ nó không có dừng lại. Do đó chúng ta thấy càng tham thì càng khổ, vì vậy
mà chúng ta phải quán xét để phá cái tâm tham của chúng ta nó trở thành vô lậu.
- Tám, đặt niệm sân trước mặt, quán khổ, hung dữ như cọp, như rắn
độc, hại mình, hại người. Chúng ta phải đặt cái niệm sân, vì cái niệm sân nó
làm chúng ta rất khổ đó, do đó chúng ta phải quán xét cái niệm sân và dùng cái
pháp hướng để đoạn dứt nó đi.
Nói chung là mỗi cái niệm mà
chúng ta đặt đây đều là chúng ta phải có cái pháp hướng, pháp hướng sau khi chúng ta quán xét xong rồi thì
chúng ta kế tiếp bồi một cái lệnh truyền tạo thành một cái lực để mà đoạn dứt
nó, đoạn dứt những cái tâm đó. Do đó, nó nhờ cái pháp hướng đó
mà nó sẽ đoạn dứt nhanh chóng hơn. Quán là chúng ta thông suốt, thấu suốt được
cái lý của nó đúng để chúng ta không còn cái tâm đó nữa nhưng dù sao chúng ta
phải có cái sự truyền lệnh làm chủ, thì cái pháp hướng đó nó giúp chúng ta sẽ
làm chủ được.
- Chín, đặt niệm kiêu mạn trước mặt, quán vô thường, khổ, vô ngã.
Thì cái tâm kiêu mạn, cái tâm ngã mạn của chúng ta thường thường là ai cũng có
cái ngã, thấy mình hơn người một chút là mình thấy có cái ngã rồi. Nghe người
ta khen mình là mình nở mũi rồi, đó là cái ngã, nghe người ta chê mình, mình
buồn đó là cái ngã của mình. Vì vậy mà tất cả những cái này chúng ta phải đặt
cái niệm đó trước mặt để từng dùng cái Định Vô Lậu mà quét sạch cái tâm kiêu
mạn của chúng ta ra khỏi cái tâm của chúng ta.
- Mười, đặt niệm nghi trước mặt, quán về cái niệm nghi đó, quán
cái tâm nghi của mình đó, nó hay sinh những tội lỗi và do đó mà đời sống của
chúng ta - cái nghi đó nó sẽ làm cho chúng ta nhức đầu. Ví dụ như mình nghi vị
thầy mình tu chưa chứng, nghi vị thầy mình như thế này thế khác mà mình không
có đủ sức mà mình dò xét vị thầy mình, coi như thế nào là người giới hạnh, giới
đức, giới tuệ như thế nào, mình chưa đủ sức quán xét. Nhưng mà mình sống gần
một vị thầy mình mà mình vội vàng mình nghi thì chưa đúng, mình hãy còn xem
xét. Cho nên nghi không phải là nghi thầy mình không, mà nghi tất ...
Đây là cái sự tóm lược của Thầy, chứ nó còn biết bao nhiêu, có thể
nó từ cả trăm cái điều kiện mà chúng ta có thể chúng ta đặt cái niệm trước mặt
mà chúng ta tu tập. Hằng ngày, nếu chúng ta hằng ngày chúng ta thấy cái tâm của
mình ở cái góc độ nào thì mình nên lấy ở cái góc độ đó, mình đặt cái niệm ra
mình tu, mình thấu triệt được cái độ đó thì nó sẽ phá được cái tâm vô lậu của
mình. Và hàng ngày mình làm những công việc hoặc có những duyên sự gì đó thì
mình lấy cái định Chánh Niệm Tỉnh Giác, mình đặt cái sự hành động của mình ngay
cái chỗ đó mình tu tập thì nó sẽ ngay cái đặc tướng riêng biệt của mình thì nó
đem lại cái kết quả tốt cho cái sự tu tập của mình, nhanh chóng và tỉnh táo
nhất. Và đồng thời thì Thầy thấy qua cái sự tu tập đó, thì Thầy thấy các thầy
nên tập tỉnh thức ngay ở trong giấc ngủ
của mình, phá cái niệm si trước tiên để chúng ta không còn có Vô Minh thì cái
Minh nó thể hiện được, thì cái trí tuệ mà thể hiện được thì tu cái Định Vô Lậu
rất là nhanh chóng. Vì cái tri kiến giải thoát chúng ta phát hiện chứ không
phải là cái tri kiến suông, vì cái tri kiến suông là cái tri kiến được huân học
của kinh sách, của các thầy nhờ đó mà chúng ta làm cái điểm tựa thôi. Còn trái
lại cái tri kiến giải thoát của chúng ta được phóng ra được á thì đó là phải
nhờ cái sức tỉnh thức mới có phóng ra được. Như vậy là quý thầy ghi tạm thời
có mười cái điều kiện để tu tập cái Chánh Niệm Tỉnh Giác Định, và mười cái điều
kiện mà tu tập cái Định Vô Lậu. Bây giờ Thầy xin trả lại cuốn tập cho cư sĩ.
(Lời Thầy dạy trong băng 39 - Giáo án đường lối tu tập đạo Phật)
No comments:
Post a Comment